Bauernwelt / Mondo contadino
Legende
ITA | Italiano / Italienisch | |
GRE | Greschóneytitsch | Gressoney (walser) |
ISS | Éischemtöitschu | Issime (walser) |
ALA | Titzschu | Alagna (walser) |
RIM | Remmaljertittschu | Rimella (walser) |
FOR | Pomattertitsch | Formazza (walser) |
C7C | Tzimbris | Cimbri dei Sette Comuni e del Cansiglio |
C13 | Tauć | Cimbri dei Tredici Comuni |
Clu | Azpe biar | Cimbri di Luserna |
MOC | Bersntolerisch | Mocheni/Val Fersina |
SAP | Plodarisch | Sappada |
SAU | Zahrar sproche | Sauris |
TIM | Taitsch va Tischlbong | Timau |
DEU | Deutsch / tedesco |
Satzbeispiele aus dem Alltag
ITA – Oggi vai a far fieno? – Sì, vicino alla stalla di mio fratello. È sopra quella di Giovanni. – Ah, lassù? Sotto quella roccia liscia? – Sì, proprio lì sotto. Più su c’è poi la baita di Ernesto. – È bel tempo, il fieno si asciugherà presto!
GRE – Hit geischt hejò? – Woll, bi dem gade vòn mim brueder. Éer éscht ob Johannessch. – Ach, doa embruf? Ònder dem héle felse? – Ja, groad doa drònder. Hòchòr éscht de Erentsch gavenò. – Äs éscht schénz wätter, z’hei wérd phämpt derre!
ISS – Höit geischt hoeju? – Jia, béi am goade van méin bruder. Ischt uab den Jeansch. – Ah, dambor? Unner déi hiellju schürfu? – Ja, franh doa unna. Huarur ischt dén Ernestosch goavunu. – Is ischt hübsch, z’hoei geit dérren lést!
ALA – Hit gaist omadu? – Ja, bi dam gode miss bruaders. Es ïst oubna Hans. – Ah, umbruf? Under da’ chlatte felze? – Ja, gor do unna. Ufur ïst da Ernest’s chasarru. – Es ïst hïbs zid, ds hai wird sich pfant dorri!
RIM – Hit gaischt macchu hai? – Ja, bei der gadu misch briöder. Isch obna dei der Dŝchwand. – Jo, da{n}üf? Under de hilje schtai? – Ja, wol ŝcheccher da{n}unna. Mi obna isch d cheŝcheru tsch Ernestu. – Isch heps zit, ts hai tiötsche trechnju bhand!
FOR – Gescht hit ga hewu? – Ja, näbä misch brödersch gadä. Är éscht ot tsch Hanssch. – Äh, daüf? Unner di glatt flöö? – Ja, grat da unna. Hechär éscht de tsch Nestusch hétta. – Äs éscht héps wättär, z hew trechnät balt!
C7C – Ghees-to hoite naah höobe? – Ja, nagane me stalle me main brudare. Ar ist obarn dear me Hanz. – Ah, denau? Untarn doi slissa steela? – Ja, justo da untarn Meeront obarn is-ta denne de hütta me Ernesten. – Is-ta an söona sait, ’s höobe bill trükhant zich palle!
C13 – Haute geast-o tze machan hoube? – Jà ,da pai in stalj ’un maime pruadar. Er ist oubar deme ’ume Giovanni. – Ah ! d-ouban-au? Untar dau pljàte steil? – Jà, untar dau steil. Mearur ouban ista in kasú ’ume Ernesto. – Iz ist schuane tzait, iz hoube kint tze truka-si bahenje!
Clu – Haüt geasto nå in höbe? – Ja nåmp in stall vo main pruadar. Obar in sèll von Hans. – Ah, au sèmm? Untar in sell kròtz? – Ja, propio sèmm untar. Betar auvart izta di hütt von Èrnst. – ’z iz schümmana zait, ’z höbe bart dèrrn bahemme!
MOC – Geast no en heib hait? – Jo, glaim en stòll van mai’ pruader. Der ist ouber der der sèll van Nane. - Ah sèmm auen? Unter der sèll hall knott? - Jo, prope sèmm unter. Mear anau s hòt de hitt van Ernesto. – S ist schea’ bètter, s heib bart se pahenn tricknen!
SAP – Geasche hainte hai mòchn? – Jò, zuin me schtòle va maime pruider. Er is ouber me sègn va me Hannilan. – Ah, sèm oubm? Unter me sègn klotn klòpfe? – Jò, grode sèbm drunter. Baitar oubm is nochar de schupfe va m’Ernesto. – S’is schea bètter, s’hai beart schnèll austruckn / dure!
SAU – Geaste haa za mochan haite? – Jo, zuin pame stole va maime prueder. Ar ist oubnme seln vame Suan. – Ah, doubn? Unterme se khlopfe? – Jo, pröpri sel unter. Auvinpeissar ist de hite vame Nest. – ’S ist schea beter, ’s haa bart paheint dörn!
TIM – Geasta haintan pan haai? – Joo, zuachn pan schtool va main pruadar. Ear iis oubarn see van Hansalan. – Ah, sem oum? Untarn sen plon cklopf? – Jo, richti sem druntar. Baitar droubar is da hita van Nesto. – Is schia beitar, is haai beartzi tschbint tricknan!
DEU – Wirst du heute heuen? – Ja, in der Nähe der Scheune meines Bruders. Sie liegt über der von Johannes. – Oh, da oben? Unter diesem steilen Felsen? – Ja, genau darunter. Etwas darüber steht die Hütte von Ernst. – Es ist schönes Wetter, das Heu wird schnell trocknen!